Jak rozumieć i rozpoznać groźbę karalną? Groźba karalna jest przestępstwem skierowanym przeciwko wolności ( w tym wolności od życia w strachu czy też obawy przed popełnieniem przestępstwa na szkodę naszych bliskich jak i naszą). Nie bez powodu jest ona regulowana kodeksowo, gdyż przepis ten ma na celu zagwarantowanie poczucia bezpieczeństwa jednostki, czyli każdego z nas. 

Groźba karalna ujęcie kodeksowe 

Aby w pełni zrozumieć istotę groźby karalnej niezbędne jest jej przytoczenie w ustawowym brzmieniu, które znaleźć można w art. 190 kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem, „kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Ponadto, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. 

Należy pamiętać, że jest to przestępstwo powszechne. Oznacza to, że popełnić je może każdy z nas słowem (ustnie, bezpośrednio lub też telefonicznie), które mogą wywołać uzasadnioną obawę co od naszego bezpieczeństwa, jak i na piśmie. I to tylko od nas zależy, czy przyczynimy się do wykrycia sprawcy, gdyż jak zostało już wspominane, ściganie następuje tu na wniosek osoby pokrzywdzonej. 

Kiedy mamy do czynienia z groźbą karalną?

Co bardzo ważne, mówiąc o groźbie karalnej nie jest konieczne wykazanie, że sprawca ma faktyczny zamiar, a także możliwość popełnienia przestępstwa. Wystarczy jedynie, aby groźba ta, zgodnie z §1 wzbudziła uzasadnioną obawę. Chodzi tu o silne poczucie lęku, które może również wiązać się dla pokrzywdzonego z dużym prawdopodobieństwem, że groźba ta zostanie spełniona. Jak można zauważyć, bardzo ważny jest tu element oddziaływania na psychikę.

Groźbę karalną wyrazić można w dowolny sposób, który musi być oczywiście zrozumiały dla pokrzywdzonego. Może to być zarówno forma wyraźna, nie budząca jakichkolwiek wątpliwości jak i dorozumiana. 

Odwołując się do art.190 kodeksu karnego należy także zauważyć, że groźba karalna skierowana może być zarówno przeciwko samemu pokrzywdzonemu, który jest bezpośrednim adresatem jak i przeciwko osobom mu najbliższym. Nie jest konieczne, aby sprawca kierował groźbę bezpośrednio do adresata jak i pozostałych osób o których mowa w przepisie. Może on bowiem działać za pośrednictwem innych osób.

Jest to przestępstwo umyślne, popełnione z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym. 

Czego zatem nie należy uznawać za groźbę karalną?

Mając na uwadze powyższe, należy uznać, że o groźbie karalnej nie ma mowy na przykład w przypadku, gdy ktoś grozi nam przystawiając do głowy plastikowy pistolet lub zabawkowy nieostry nóż. 

Nie jest także groźbą karalną pouczenie świadka o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego zeznania jak i zachowanie sprawcy, który grozi niewykonaniem reguł wynikających na przykład z przepisów z innej dziedziny prawa.